FRANCIS PONGE EN JOKE FRIMA

Van 1 juli tot 28 oktober exposeert Joke Frima haar natuurschilderijen in het Drents Museum in Assen. De tekst van de catalogus, Flora, werd geschreven door mij. Ik heb daarin dankbaar gebruik kunnen maken van de ideeën van de Franse dichter Francis Ponge (1899 – 1988). Zijn prozagedichten, waarin hij het opneemt voor de dingen in hun pure verschijningsvorm en niet vertekend door onze filosofieën daarover, bleken goed verenigbaar met de precieze natuurgetrouwheid van Frima’s werk.

Hieronder volgt een fragment:

De lichtwerking op haar schilderijen is net zo verbluffend als op de panelen van Jan van Eyck, hoewel haar manier van schilderen daar sterk van verschilt. Waar haar grote vijftiende-eeuwse voorganger wit als ondergrond gebruikte om het licht door de dunne verflaag heen te laten weerkaatsen, zet Joke Frima haar kleuren gemengd en wel op het doek. Zij gebruikt geen glacis. Het wonder ontstaat op haar palet. Haar geheim is de toonwaarde, dat kleurige spel van donker en licht, niet de weerkaatsing.

9892.tif

Op ‘In de schaduw van de pruimenboom’ is de toonwaarde een soort mineur van licht. Alle kleuren zijn er wel, zoals ook in de kleine terts de hele symfonie er is, maar stemmiger, droeviger haast, omdat er iets lijkt te worden gemist. Doordat het persoonlijke, de schilder zelf, er ook in ontbreekt, is de stemming op zichzelf komen te staan, is zij niet de uitdrukking van iemands gemoedstoestand, hoeven we dus ook geen vermoedens te hebben omtrent oorzaak of reden, maar is zij de uitdrukking van de tempering zelf. Louter geest, zoals in een melodie, zoals in een gedicht van Ponge. En dat is meer dan alleen de realistische weergave, hoe knap die ook is.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.